Son 2 ayda Bakı və Xırdalanda ipoteka krediti ilə alınmış mənzillərin ödənişləri ilə bağlı problemlər artıb.
Həmçinin ödəyə bilmədikləri üçün mənzilindən imtina edənlərin sayı da kəskin çoxalıb.
"Marja"nın məlumatına görə, mənzillər ya şirkətə geri qaytarılır, ya da satışa çıxarılır.
Bakı şəhər sakini, jurnalist Kamran Mahmudov da evini ipoteka ilə alıb.
Bu barədə Toplum Tv-yə danışan jurnalist deyir ki, ipotekanı 2009-cu ildə götürüb:
”30 min manat məbləğində pul götürmüşdüm. Ondan sonra həmin bank bağlandı, ödəniş başqasına keçirildi. Düzdür, bizə deyirdilər ki, inflyasiya olacaq və həmin pulun dəyəri öləcək. Amma devalvasiyadan sonra bunun əksini görürük, hətta pul qazanmağımız belə çətinləşib. O baxımdan ödəmək də bir qədər çətinləşib. Üstəlik, ötən illərdə qaldırılan bir məsələ də var idi. Sığorta məsələsi ki, mütləqdir, bunu ödəmək də lazım gəlir və onun məbləğini artırıblar. Əvvəl 223 manat ödəyirdimsə, indi 235 manat ödəmək məcburiyyətindəyəm”.
İqtisadçı Natiq Cəfərli isə əlavə edib ki, əslində problem son iki ildi yaranıb: "Sadəcə, son zamanlar əhalinin ödəniş qabiliyyətinin xeyli dərəcədə aşağı düşməsilə əlaqədar daha böyük problemlər yaşandı. Çünki ipoteka krediti götürənlər, sonradan qısamüddətli və az məbləğlər götürərək, digər kredit mənbələri hesabına ödəniş edirdilər. Son aylarda istehlak kreditlərinin həcmində də azalmalar var. Banklar şərtləri sərtləşdiriblər. Çünki geri dönüşü problemli olan kreditlər artıb. Ona görə artıq əhali kiçik məbləğli istehlak kreditlərindən də istifadə edib, borc ödəməkdə çətinlik çəkir”.
İqtisadçı deyir ki, bundan əlavə ölkədə iqtisadi aktivlik də zəifləyib: "Ölkədə rəsmi rəqəmlərə görə ÜDM 1.3 % azalıb. Bu, çox ciddi və pis nəticədir. İdxalda da 17% azalma var. Bütün bunlar əhalinin gəlirinin və iş yerlərinin azalmasına təsir edir. Gəlirlərin azalması fonunda da insanlar krediti ödəyə bilmirlər”.
Ekspert əlavə edib ki, dollar qarşısında manat ucuzlaşandan bəri ipoteka kreditləri qarışıq digər kredit növlərində də əhali əlində qalan vəsaiti obrazlı desək, "qara günə saxladığı vəsaiti” də xərcləməyə başlayıb:
"Artıq o vəsaitlər də bitib. Bütün bunlar da kredit xərcləri üzrə ödəmələrdə geçikmənin olmasına gətirib çıxarır. İpoteka kreditlərində isə ödəniş həcmi çoxdur. Ümumiyyətlə, son aylarda ipoteka kreditlərinin ödənişləri dayandırılıb. Bu gün həm banklar, həm də əhali üçün çox böyük problem yaranır. Artıq bir çox hüquqi məsələ də irəli çıxır. Ola bilər ki, neçə illər ipoteka kreditini vaxtında ödəyən şəxslər var ki, indi ödəyə bilmirlər və onların əllərindən mənzilləri alınsa, daha çox vəsait itirə bilərlər. Ona görə çox həssas, hüquqi yanaşmaya ehtiyac var. Əhalinin maraqlarının önə çəkilməsinə ehtiyac var. Amma hələ ki bu məsələ ilə bağlı ciddi bir qərarın olduğu görünmür”.
Gülzar N. Məmmədli
Toplum. TV
Toplum TV Azərbaycanın müstəqil xəbər platformasıdır. Ölkədə və bölgədə baş verən hadisələri dəqiq və qərəzsiz şəkildə izləyicilərimizə çatdırırıq.
Toplum TV hər gün siyasət, iqtisadiyyat, sosial, kriminal, gender mövzularında reportajlar və xəbər proqramları, tolk-şou və müsahibələri diqqətinizə təqdim edir.
Ən doğru xəbərləri izləmək üçün Toplum TV-yə abunə olun.